یکی از مهمترین مباحث حوزه مدیریت و خریداری تجهیزات، آگاهی از توجه شرکتهای معتبرِ رسانهای یا ارائهکننده خدمات رسانهای به تجهیزات و برندهای موجود در این حوزه است. چـرا برندهای خاص فروش بیشتر دارند؟ چرا بسیاری از کشورها و شرکتها تعدادی برند مشخص را انتخاب میکنند؟
این توجه و انتخاب در واحدهای سیـار بسیار جالب و البته محدود است. در دنیای بازار آزاد و رقابتی همچنان شرکتهای خاص و محصولات ویژه بیشتر خودنمایی میکنند.
واحد سیار برای شرکتها و نهادهای رسانهای از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است. اتاقِ کنترلِ سیار که باید تحت هر شرایطی به ارائه خدمات بپردازد. با این ویژگی، چیدمان، انتخاب و طراحی باید بسیار هوشمندانه باشد.
سایت و شرکتِ Live Production از جمله شرکتهایی است که به ارائه مشاوره و ساخت و تهیه واحد سیار میپردازد.
این شرکت از سال ۲۰۱۰ اقدام به ارائه آمار تجهیزاتِ نصب شده در واحدهای سیار کرده است. به کمک آمارهای ارائه شده میتوان به میزان توجه و استفاده از برندها و محصولاتِ خاص در واحدهای سیار دست یافت. در فوریه ۲۰۱۸ این شرکت، آمار سخت افزار و تجهیزاتِ مورد استفاده در ۵۰۳ واحد سیار HD را منتشر کرد.
این اطلاعات از تقسیم و تسری اطلاعات ۱۲ شرکتِ فعال در مشاوره و تهیه واحد سیار بهدست آمده است. اطلاعات مربوط به ۵ قاره جهان است. (شکل ۱).
۵۶ درصد واحدهای سیار بررسی شده متعلق به اروپا و روسیه و ۱۳ درصد متعلق به قاره آسیا است. از ۵۰۳ واحد سیارِ HD، ۲۸۱ واحد متعلق به اروپا و ۲۷ واحد متعلق به روسیه است.
۳۷ واحد متعلق به آلمان، ۳۶ واحد سیار متعلق به بریتانیا، ۲۵ واحد متعلق به ایتالیا، ۲۰ واحد متعلق به فـرانـسـه، ۱۹ واحد برای بلژیک، ۱۵ واحد برای اسپانیا و ۱۱ واحد سیار به کشور هـلـنـد تعلق دارند. نروژ، سوئد و سوئیس هر کدام ۱۰ واحد سیار در این آمار دارند و دیگر کشورهای اروپایی بین یک تا ۸ واحد سیار در این آمار دارند. از ۱۳۳ واحد سیار متعلق به قاره آمریکا، ۱۰۵ واحد متعلق به ایالات متحده آمریکا و ۱۹ واحد متعلق به کـانـادا است. از ۶۵ واحد سیار سهمِ آسیا در این آمار، ۲۱ واحد متعلق به چـیـن و ۱۲ واحد متعلق به امارات متحده عربی است. قاره اقیانوسیه ۱۶ واحد سیار در این آمار دارد که عمدتاً متعلق به شرکتِ NEP استرالیا است.
قاره آفریقا ۸ واحد سیار در این آمار دارد که عمدتاً متعلق به SABC است.
بهطور قطع میتوان گفت که دوره SD تمام شده، دوره و زمانِ HD است و واحدهای سیارِ ۴K و HDR با بسترِ مبتنی بر IP در حالِ افزایش هستند. از ۵۰۳ واحد سیار HD بررسی شده، ۴۹ واحد توانایی ارائه خدمات بهصورتِ ۴K را دارنـد ( تقریباً ۱۰ درصد). در این ارزیابی، واحدهای سیار از دو دوربینه تا ۲۴ دوربینه مورد بررسی قرار گرفتند.(شکل ۲)
بیشتر درخواستها برای واحدهای سیار با ۱۳ تا ۱۸ دوربین بوده است. واحدهایی که بتواند از مسابقه فوتبال تا مراسم و برنامههایِ تلویزیونی بزرگ را بهخوبی پوشش دهند. اگر این آمار را با آمارهای سالهای گذشته مقایسه کنیم، رشدِ تقاضا برای واحدهای سیار با بیش از ۸ دوربین مشهود است. ۶۲ درصدِ دوربینهای استفاده شده در واحدهای سیار از برند Sony است
( شکل ۳).
تقاضا برای استفاده از برند Grass Valley نسبت به آمار ارائه شده در اواخـرِ سالِ ۲۰۱۵ ( در آن سال ۴۰۳ واحد سیار HD بررسی شده بود) یــک درصد کاهش یافته است. سهم بازارِ Ikegami چون سه سال گذشته، همچنان ۳ درصد است.
تجربه مهندسهای فنی واحد رپرتاژ مرکز تولید و فنی سیما در سال های گذشته گواه بـر عملکرد بهترِ دوربینهایِ Sony در شرایطِ مختلف آب و هوایی است. این تجربه و نظر، در میان اهالیِ این فَن در دیگر نقاط جهان نیز وجود دارد و البته باید اثـرِ متغیرهایِ تسهیلگر بر این آمار را نیز مدنظر داشت ( شـایـد نـبـاید از قدرت نفوذ شرکتِ Sony در میان بازاریابان، مدیـران و حتی بعضی از نشریات تخصصی حوزه برودکست به سادگـی گـذشت).
۴درصد دیگر برندهای دوربینِ استفاده شده در این آمار متعلق به Panasonic, Hitachi, Blackmagic هستند.
بازیگرانِ مطلقِ بازارِ لـنـزهای مورد استفاده در این دوربینها، Canon و Fujinon هستند. ( شکل ۴).
فقط ۶ درصدِ بازار لـنـز در دوربینهای این ۵۰۳ واحد سیار بررسی شده، غیر از دو شرکتِ Canon و Fujinon است که البته نسبت به سالهای گذشته نشان از حضور رقیبانی برای این دو شرکت دستنیافتنی در این حوزه است. یکی از این شرکتهایِ رقیب، Angenieux است که ۶ درصد باقیمانده این بازار را به دست آورده است.
نسبت به آمار ارائه شده در اواخـرِ سالِ ۲۰۱۵ ( در آن سال ۴۰۳ واحد سیار HD بررسی شده بود) سهم Fujinon در لنزهایِ دوربین برای واحدهای سیار کاهشی بیش از ۳ درصد و افزایشی به همین میزان برای Canon به همـراه داشته است.
امّـا سوالهایِ مهمی که در این خصوص باید به پاسخ آنهـا اندیشید بدین قرار است:
الف) سبب استفاده ۱۴ درصدی همزمانِ دو لنزِ Canon و Fujinon در واحدهای سیار چیست؟
چه ویژگیهایی در لنزهای یکی از دو رقیب وجود دارد که در دیگری نیست و موجب شده است که بعضی به انتخاب همزمان این دو برند دست بزنند؟
ب) چه اتفاقی در این سالها در فنآوری، بازاریابی، کـارآیی و… در این دو شرکت رخ داد؟ زیرا تا سالِ ۲۰۱۲ سهم Canon در انتخابِ منحصر به این برند، در واحدهای سیار ۵۶ درصد بود. در سال ۲۰۱۴ به ۴۸ درصد رسید و دوباره این رشدِ تقاضا در بازار برای این بـرند در این حوزه ( لنز) در سالِ ۲۰۱۸ به ۵۰ درصد افزایش یافت؟
رقابت اصلی در میکسرهای تصویر (switchers) به دو شرکت Grass valley و Sony اختصاص دارد. ( شکل ۵).
سهم بازار شرکتِ Grass valley نسبت به اواخرِ سالِ ۲۰۱۵ ( که ۴۰۳ واحد سیارِ HD مورد بررسی قرار گرفت) ۲درصد و سهمِ شرکتِ Sony یک درصد کاهش یافته است. SAM
شرکتی که با الحاقِ Snell ساختاری تازه یافته است، افزایشی یک درصدی نسبت به آمار قبلی (سالِ ۲۰۱۵) داشته است.
نکته مهم اینکه سایت ارائه دهنده آمار، در سالِ ۲۰۱۳ اقدام به ارائه آمار تجهیزاتِ استفاده شده در ۶۳ استودیویِ ثابت تلویزیونی HD کرد. در این آمار ۶۱ درصد میکسرهای تصویر از شرکتِ Sony و ۲۶ درصد، از تولیداتِ شرکتِ Grass valley بـود. بـازارِ مانیتورهایِ حرفهای تصویر در اختیار شرکتِ Sony است ( شکل ۶).
سهم تمامی شرکتها نسبت به گذشته اندکی کاهش یافته و بازیگرانِ جدیدی چون شرکتِ Kroma، Panasonic و حتی LG وارد شدهاند در این میان اما رشد بازار Panasonic قابل توجه است.
روتـرهای صدا و تصویر در استودیوها و واحدهای سـیـارِ جدید نقش بسیار مهمی دارند. همان طور که در شکل ۷ دیده می شود؛ Grass valley 23 درصد از سهم این بخش را در اختیار دارد.
کاهش سهم ۱۳ درصدی این شرکت نسبت به آمار قبلی و حضور بازیگران جدید در حوزه روتر و بستر IP نگاهها را در این حوزه تغییر داده است.
همچون دیگر بخش های تولید و صنعت، افزایش زمینه و بسترِ IP باید موجب دقت نظر بیشتر در طراحی و حتی درخواست تجهیزات در آینده شود.Cisco بازیگر جدیدی است که تا سه سالِ قبل در این حوزه بسیار کم ورود کرده بود و حالا سهمی ۴ درصدی دارد.
۲۲ درصد دیگر روترهایِ ویدئویی توسط شرکت های دیگر، نظیرِ Utah Scientific, Ross Video, Sony, Blackmagic Design, FOR-A و غیره تهیه و ارائه شده است. آیا باید منتظر حضورِ جـدیِ Microsoft نیز باشیم؟
دستگاه های پخشِ مجدد یا تکرارِ تصاویر (replay) نقش بسیار مهمی در افزایشِ ارتباط و هم زیستیِ مسالمت آمیزِ تلویزیون و ورزش داشتند. در آمارِ ارائه شده ۸۷ درصد واحدهای سیار از سیستمِ EVS به عنوان پخش کنندة اصلیِ تـکـرار و حرکات آهسته استفاده میکنند ( شکل ۸).
در دستگاه و سیستم هایِ پخشِ تـکرار در حوزه HD؛ اولیت استانداردها متعلق به EVS است. ۸ درصد سهم بازار در این آمار به دستگاه K2Dyno شرکتِ Grass valley و ۵ درصد هم به شرکتِ BLT تعلق دارد. بیشتر واحدهای سیار حتماً خدمات و سیستمِ EVS را ارائه میکنند، حتی اگر پایه و اساس طراحی و تجهیزات نصب شده در بخش تصاویر آهسته و تکرار متعلق به شرکت دیگری باشد.
از ۳۷ واحد سیار HD روسی که در این ارزیابی مورد توجه قرار گرفتهاند؛ ۳ واحد سیار، از سیستم و دستگاههایِ شرکتِ Slomo Tv استفاده میکنند. Slomo Tv شرکتی روسی است که در سالِ ۲۰۰۷ در حوزه ویدئوی دیجیتال وارد شد و اکنون در روسیه و آمریکا فعالیت زیادی دارد.
میکسرهای صدای واحد سیار به ابزاری بسیار پیشرفته در این سیستم تبدیل شدهاند. امکان کنترلِ میکسر تصویر توسط میکسرهای جدیدِ صدا وجود دارد. میتوان صدا و تصویر امبد شده را از طریقِ ماتریس و روترهایِ صدا، مسیردهی و حتی منتقل کرد. قابلیتِ دستوردهی و دستورپذیری از دیگر تجهیزاتِ مورد استفاده در واحد سیار و البته استودیوی ثابت را دارند. در واحدهای سیار نسل جدید، وجودِ مهندس صدا علاوه بر اُپراتورهای صـدا ضروری است. مهندسانی که ضمن آشنایی و تسلط کامل به حوزه IT، ارتباطِ تجهیزات درونِ واحد و از سویی تسلط کامل بر این میکسرهای بسیار پیشرفته دارند، باید در این واحدها علاوه بر توانایی صدابرداری، صدابرداران و اُپراتورهای صدا را نیز برای انجام دادن بهتر وظایفشان یـاری کنند. در سالِ ۲۰۱۰ در بررسی ۱۷۲ واحد سیار HD، Lawo 23 درصد، Studer 22 درصد، Yamaha 21درصد و Calrec 17 درصدِ میکسرهای صدای این ۱۷۲ واحد سیار را تشکیل میدادند. سالِ ۲۰۱۱ که ۲۰۷ واحد سیارِ HD مورد بررسی قرار گرفت؛ سهم Calrec -میکسر دست ساز انگلیسی- ۵ درصد افزایش و سهمِLawo 3 درصد کاهش یافت، اما Yamaha دومین برند پر استفاده در واحدهای سیار بود که البته بیشتر به عنوان میکسر دوم یا رزرو مورد استفاده قرار میگرفت. در سال ۲۰۱۲، در ۲۵۲ واحد سیارِHD ، Calrec با ۲۵درصد همچنان پیشتاز بود. در آمار مورد بحث نیز Calrec همچنان بیشترین سهم را دارد. ( شکل ۹)
و Yamaha دومین برند است با این توضیح که بیشتر به عنوان میکسر رزرو مورد استفاده قرار میگیرد. نکته مهم این که Calrec در میان میکسرهایِ صدا برای نصب در استودیوهایِ تلویزیونی از طرفداران زیادی برخوردار نیست و سهم بیشتر بازار در اختیارِ Yamaha و سپس Lawo و Studer است. ۱۰ درصد سهم باقیِ میکسرهای صدا در این آمار (شکل ۹)، متعلق به شرکت هایِ Avid/ Euphonix, Behringer, DiGiCo, SSL, Harman, Soundcraft ,Mackie است و خبری از AEQ وDHD در واحدهای سیار نِیـست.
برند پیشتاز و بی رقیبِ بلندگوهایِ اتاقِ کنترلِ صدا در واحد سیار و استودیوهایِ رادیویی و تلویزیونی، Genelec است (شکل ۱۰).
چگونه چنین رشد و توجهی به این محصول در سالیان اخیر به دست آمده است، پرسشی است که نیاز به تحقیق و بررسیِ ویژه دارد.
صفحه ۲۱ نشریه تخصصی بسامد شماره ۶۷-۶۸