این بخشی از متنی است که دانشگاه ESSEX پس از درگذشت زنده یاد قنبری در سایت خود نوشته است: پروفسور بازنشسته محمد قنبری، دانشمند برجسته ایرانی- بریتانیایی که مورد علاقه و احترام همه کسانی بود که او را می شناختند، درگذشت.
او ۷۵ ساله بود و چند سالی بود که از بیماری رنج می برد.
پروفسور قنبری در سال ۱۳۲۶ در ساوه به دنیا آمد. او از دوران کودکی در علوم و ریاضیات عالی بود و این استعداد بی نظیر بود که او را برای آینده شغلی خود آماده کرد و زمینه ساز اعتلای او در علم و فناوری در دنیا شد.
مرحوم پروفسور محمد قنبری استاد بازنشسته دانشکده علوم کامپیوتر و مهندسی برق دانشگاه اسکس انگلیس و همکار دائمی IEEE بود. وی فارغالتحصیل کارشناسی مهندسی برق از دانشگاه صنعتی آریامهر (شریف) تهران در سال ۱۳۴۸، کارشناسیارشد در مخابرات و دکترای الکترونیک، هر دو از دانشگاه اسکس انگلستان در سال ۱۳۵۴ و ۱۳۵۷ است. او پس از ده سال کار در پخش رادیو و تلویزیون، کار آکادمیک خود را در سال ۱۳۶۴ بهعنوان محقق در دپارتمان مهندسی سیستمهای الکترونیکی، دانشگاه اسکس شروع کرد و در زمینه کدگذاری ویدئویی برای شبکههای بسته کار میکرد. سپس در سال ۱۳۶۶ بهعنوان مدرس در همان بخش منصوب شد و در سال ۱۳۷۱ و ۱۳۷۳ به ترتیب به سمت استاد ارشد و سپس استاد راهنما ارتقا یافت. او در سال ۱۳۷۴ موفق به کسب کرسی استادی شد. او ۳۰ سال را در دانشکده علوم کامپیوتر و مهندسی الکترونیک در دانشگاه اسکس انگلستان گذراند، جایی که بخش بزرگی از کار تحقیقاتی خود را در آنجا سامان داد و برایش مکانی بود که بسیاری از مهمترین پژوهش های او در آنجا انجام شد. او در سطح بین المللی در زمینه شبکه های ویدئویی با تمرکز بر فشرده سازی ویدئو و پخش ویدئو مورد تحسین قرار گرفت و بدون تردید، به عنوام فردی تأثیرگذار در برودکست، نامش جاودانه خواهد ماند.
پروفسور قنبری مشهورترین پیشگام در برنامهنویسی ویدئویی لایهای برای کدکهای ویدئویی استاندارد بود. وی ۱۳ اختراع بینالمللی در زمینههای اندازهگیری کیفیت ویدئو، پخش ویدئو، پخش داده و ترانس کدینگ را ثبت و بیش از ۸۱۲ مقاله فنی با موضوع ابعاد مختلف شبکه ویدئویی (پردازش، شبکههای ویدئو، فشردهسازی ویدئو و شبکهها و سرویسهای ویدئو) منتشر کرده است. او نویسنده یا مؤلف هشت کتاب است. او در سطح بینالمللی بیشتر بهخاطر کارهای پیشگام خود در زمینه کدگذاری لایهای ویدئویی شناخته میشود.
کتاب کدگذاری ویدئو: مقدمهای بر کدکهای استاندارد، کتابی که در سال ۱۹۹۹ از او منتشر شد، موجب شد جایزه بهترین کتاب سال ۲۰۰۰ به او تعلق گیرد. او به دلیل پژوهش های مختلف، جوایز معتبر متعددی را دریافت کرده است، از جمله وی برنده جایزه A.H. Reeves برای بهترین مقاله منتشر شده در مجموعه مقالات IEE در سال ۱۹۹۵ با موضوع کدگذاری دیجیتال بود و هم چنین برنده چهاردهمین جایزه بینالمللی خوارزمی در سال ۱۳۷۹ در ایران بود. از دیگر افتخارات ایشان، کسب IEEE Fellowship در سال ۱۳۷۹ بهعنوان تقدیر از سابقه و دستاوردهای ایشان بوده است که هرسال فقط به یکدهم درصد اعضای هیأت علمی IEEE اعطا میشود. تاکنون در فضای علمی و تحقیقات مرتبط با حوزه کاری زنده یاد قنبری، بیش از ۱۱۴۰۸ ارجاع به نوشتههای وی داده شده است.
علائق پژوهشی پروفسور محمد قنبری شبکههای ویدئویی بود که ترکیبی از دو موضوع اصلی تحقیقاتی پردازش/ فشردهسازی ویدئو و انتقال آن از طریق شبکههای داده است. که مباحثی شامل فشردهسازی تصویر/ ویدئو، بخشبندی تصویر/ ویدئو، ردیابی شیئی، شبکههای ویدئویی، معیارهای کیفیت ویدئو، برنامهنویسی برای IP و شبکههای بیسیم، شبکههای ارتباطی چندرسانهای و خدمات شبکه بوده است. او عضو سازماندهی دهنده و سخنران اصلی چندین کنفرانس و کارگاه بینالمللی بوده است. به علت سابقه بی نظیر و حوزه اثرگذاری او بود که در سال ۱۳۹۲ بهعنوان عضو انجمن هوش مصنوعی آسیا و اقیانوسیه (FAAIA) انتخاب شد. کشور ما باید به خود ببالد که در دامان خود چنین گوهرهای نایاب و یگانه ای را به عرصه علم و فناوری دنیا تقدیم کرده است.
اما شاید مهمترین مشخصه ایشان علیرغم موفقیتهای بینالمللی و تبدیلشدن به یک شخصیت علمی جهانی، حفظ علاقه به سرزمین مادری بوده است. مسافرتهای مداوم ایشان به ایران همواره ارمغانی برای انتشار علم در این سرزمین به همراه داشت، چه تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران و چه برگزاری و مشارکت در نشستها و سمینارهای علمیپژوهشی. چون کار حرفهایاش را در رادیو تلویزیون ملی ایران (صداوسیمای فعلی) آغاز کرده بود.
داستان هایی از قدیمی های فنی سازمان شنیده ایم که قبل از انقلاب او و اندک افراد دیگری برای انتخاب سیستم رنگی پال، جنگیدند و هر چند موفق نشدند و شاید مغضوب هم واقع شدند، اما انگیزه مضاعف پیدا کردند که همواره در جهت ارتقا و حرکت فناورانه سازمان، نقش ایفا کنند. رویکرد او نشان می داد همواره به این سازمان علاقهمند و وفادار بود و هیچ وقت اتفاق نمی افتاد که به ایران بیاید و با همکاران سازمانی ملاقات نداشته باشد. گرچه همکاران قبلی وی همه بازنشسته شده بودند ولی این موضوع موجب نمی شد تا با نسل جوان سازمان همراهی نکند و تلاش ننماید آخرین یافتههای علمی خود را با مهندسان سازمان در میان بگذارد. حتی هر ساله در جشنواره فنی سازمان، که در پاییز برگزار می شد فعالانه حضور پیدا می کرد و جزو هیأت علمی این رویداد بود و به اعتبار او برجستگان علمی غیر ایرانی هم برای سخنرانی، در این جشنواره به ایران می آمدند. یادش گرامی باد.
صفحه ۱۰ نشریه تخصصی بسامد شماره ۱۳۹