نواک سایت تخصصی حوزه برودکست
نوشته های مشابه
اولین مناظره‌‌یِ هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ از نظر فُـرم تلویزیونی
مناظره‌های تلویزیونی از پر مخاطب‌ترین برنامه‌ها در ساختار گفتگو محور هستند.
بررسی تحلیلی این برنامه و برنامه‌هایی از این دست، می‌تواند الگوی مفیدی برای تولید کنندگان رسانه ملی باشد.
با توجه به این که مناظره‌های انتخاباتی در کشور ما سابقۀ زیادی ندارد و دیگر کشورها تجارب زیادی در پوشش تلویزیونی این مناظره‌ها اندوخته‌اند، چه بهتر آنکه راه رفته را دوباره نرویم و با الگو برداری مثبت از دستاورد‌های فنی – هنری آنها و ترکیب آن با فرهنگ بومی، همراه با رشد و ارتقای کیفی لازم ، به فرم تلویزیونی مطلوب دست یابیم.
سعی ما برآن است تا مناظره‌های تلویزیونی در کشورهای دیگر مورد بررسی و کارشناسی قرار گیرد. در این مطلب نخستین مناظره میان دو کاندیدای دموکرات (هیلاری کلینتون) و جمهوری‌خواه (دونالد ترامپ) را مورد بررسی قرار می‌دهیم. این بررسی از منظر فـرم تلویزیونی است. این مناظره ۵ مهرماه ۱۳۹۵ (دوشنبه ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۶)، ساعت ۲۱ به وقت محلی در دانشگاه هـافستـرا(Hofstra university) در شهر نیویورک برگزار شد.
نخستین برخورد چهره به چهره نامزدهای دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات که در انتخابات اخیر ایالات متحده رقابت کردند، آنقدر حاشیه و پیش زمینه جنجالی داشت تا در زمان طلایی پخش تلویزیون آمریکا به‌صورت زنده اجرا شود و بیش از صد میلیون بیننده را پای گیرنده‌ها بنشاند. دانشگاه هافسترا در نیویورک میزبان این رقابت تلویزیونی بود و دو نامزد بیشتر زمان مناظره را صرف بحث در مورد اقتصاد و امنیت اجتماعی کردند.
مجری برنامه لستر هولت Lester Holt )) 57 ساله از شبکه تلویزیونی NBC است. (در ادبیات تلویزیون به کسی که مناظره را اداره می کند اصطلاحاً Moderator گفته می شود.)
هولت نخستین مجری سیاه‌پوستی است که در ۲۵ سال اخیر اجرای یک مناظره تلویزیونی را برعهده می گیرد. وی تهیه کننده و مجری خبر شبانگاهی) (Nightly News در شبکهNBC است.
دکور
طراحی دکور بسیار ساده، اما بر اساس اصول برنامه سازی و هماهنگ با قواعد قاب‌بندی تلویزیونی صورت گرفته بود. نگاه قاعده‌مند به طراحی و ساخت این دکور، ترکیب بندی خوبی را باعث شده بود. بنابراین علاوه بر جذابیت کلی، هریک از عناصر دکور به قاب بندی متعادل و متناسب آن کمک می‌کـرد. یکی از اهداف فُـرم در برنامه‌های مناظره تلویزیونی، ایجاد تساوی بین دو طرف رقابت به‌طور کامل و در همه چیز است. لذا رسیدن به هدف تعادل در میزانسن و دکوپاژ برنامه شرطی اساسی است و به همین دلیل است که طراحان دکور این برنامه از اصل ایجاد تعادل در تقارن بصری استفاده کرده بودند.
دیواره اصلی دکور متشکل از یک نیم‌دایره بود، که دو تریبون چوبی همراه با میز مجری، یک مثلث را می ساختند که همان الگوی بنیادین گفتگوی تلویزیونی با میزانسن سه نفره است. رنگ غالب دیواره و کف صحنه، آبی- همراه با نوارهای سورمه‌ای و مشکیِ متقاطع- بود که به ترکیب بندی های بهتر ( رنگ و فرم ) در قاب تصویر کمک می‌کرد و پس‌زمینه را از رنگ آبی یک‌دست خارج می‌کرد.
هویت بخشی غیر مستقیم
نوارهای باریک قرمز در دیواره و کف صحنه همراه با ستاره‌های سفید ( در کنار آبی غالب ) رنگ‌ها و عناصر ملی بودند و به‌طور غیر مستقیم پرچم کشور آمریکا را جلوه می دادند. همچنین طراحان این برنامه تمهید جالبی برای هویت‌بخشی مضاعف به دکور اندیشیده بودند و آن استفاده از نوشتار ( متن ) به عنوان جلوه‌ی گرافیکی است. این متن۱ به‌طور متقارن در دو طرف دیواره و به رنگ سفید و روی پس زمینه‌یِ آبی کم‌رنگ نوشته و به شکلی جاگذاری شده بودند که در پس زمینه قاب‌های اصلی دو نامزد انتخاباتی قرار گیرند.
در نقطه مرکزی دکور تصویر عقاب اتحاد(نماد کشور آمریکا) همراه با شعار< اتحاد و قانون اساسی برای همیشه۲> دیده می شود.
از متن اعلامیه استقلال امریکا به عنوان پس زمینه قاب‌های اصلی این مناظره استفاده شده است. یک سند ملی به رنگ سفید در پس زمینه آبی جلو‌ه‌ای آرامش بخش ایجاد کرده است ( هویت بخشی غیرمستقیم ). قاب‌های اصلی با این پس‌زمینه بیش از ۸۰ درصد از زمان برنامه را به خود اختصاص دادند (شکل ۳).
نورپردازی
در این برنامه تلویزیونی از شیوه نورپردازی متمرکز و سه جانبه استفاده شده است. بهره‌گیری از تجهیزات نورپردازی نقطه‌ای، سوژه‌ها را به خوبی و بدون سایه در چهره، روشن کرده و علاوه بر آن جلوه‌هایی از سایه روشن را به دیواره ها و کف صحنه بخشیده بـود.
همچنین منابع نوری پنهان شده ، به ایجاد بُـعـد و برجستگی در دیواره‌های دکور کمک می‌کـرد. نورهای روشن کننده بخش تماشاگران، از لحظه قرار گرفتن نامزدها پشت تریبون تا پایان مناظره خاموش بود.
دوربین گذاری Camera Set up
برای پوشش تصویری این برنامه از ۸ دوربین استفاده شده بود ( از دوربین متصل به بازوی کرین Crane فقط قبل از شروع و پس از پایان زمانِ اصلی برنامه استفاده شد). سه دوربین در میان تماشاگران تعبیه شده و چهار دوربین دیگر در دکور و از دید تماشاگر حاضر در صحنه و بیننده تلویزیونی پنهان شده بود.
در کناره‌های بیرونی دکور دو لته با تصویر پرچم آمریکا نصب شده بـود که در ترکیب‌بندی اصلی دکور تلویزیونی و قاب‌بندی تصاویر جایی نـدارند. وظیفه اصلی آنها ایجاد تعادل بصری برای تماشاگران حاضر و پنهان کردن دوربین های ۳ و ۴ بود. از نوار سیاه رنگی که در بخش مرکزی دکور و زیر تصویر عقاب اتحاد قرار داشت برای مخفی کردن دوربین های ۶ و ۷ استفاده شده بود (شکل ۶).
میزانسِن(mise en scene): چینش عناصر دکوراتیو و سوژه‌ها
دو تریبون و میز مجری بر اساس الگوی بنیادین مثلث تلویزیونی چیده شده بودند و این امکان را به دوربین‌ها می داد که قاب‌هایی با ترکیب بندی مناسب و متعادل ارائه کنند. میز مجری عمود به دیواره مرکزی دکور و تریبون‌ها با زاویه ۴۵ درجه رو به میز مجری قرار گرفته بودند.(شکل ۷).
دو پس زمینه‌ای که در قاب‌های تصویر نامزدها دیده می‌شدند:
۱- پس زمینه اصلی : متن اعلامیه استقلال
۲- بخش کناری دکور : صفحات آبی تیره و سورمه‌ای
* پس زمینه مجری برنامه به علت گرفته شدن نور تماشاگران، سیاهی است.
نکته :
مجری برنامه(Moderator ) متن ابتدایی برنامه را از دستگاه متن رسان(Teleprompter) خواند. بنابراین در دیواره مرکزی دکور، دریچه‌ای برای قرار گرفتن نمایشگر آن تعبیه شده است که با شروع مناظره، پوشش کشویی و همرنگ دکور، این دریچه را بسته و نمایشگر را مخفی می کند.(شکل ۹)
صـدا
برای پوشش صدایِ این برنامه از ۶ میکروفون استفاده شده بود که شامل ۲ میکروفون پایه بلند رومیزی(Gooseneck Microphone) که روی تریبون‌ها قرار گرفته بـود و ۴ عدد میکروفون یقه‌ای بی‌سیم(Wireless Collar Clip Microphone ) که دو عدد برای مجری و برای هریک از نامزدها یک عدد استفاده شده بود.(شکل ۱۱ و ۱۲)
میکروفون یقه‌ای برای نامزدها می تواند به این منظورها استفاده شده باشد:
۱٫ دریافت صدا هنگامی که نامزدها از تریبون خیلی دور هستند، مانند زمان ورود به دکور یا خروج از آن و هنگام دست دادن ابتدایی دو نامزد ریاست جمهوری.
۲٫ جایگزین شدن به هنگام خرابی احتمالی یکی از میکروفون‌های پایه بلند.
در هنگامِ پخشِ بخش اصلیِ مناظره، مشخص بود که فقط میکروفنهای گردن غازی (Gooseneck Microphone) باز هستند و میکروفنهای یقه‌ای بی‌‌سیمِ متصل به نامزدها بسته بود. در خصوص مجری برنامه نیز برای جلوگیری از پدیده‌‌یِ مخربِ حذفِ فـاز، تنها یکی از میکروفن‌‌ها توسط صدابردار باز بود و میکروفن دیگر برای رزرو و احتیاط نصب شده بود.
نمابندی Decoupage
در این برنامه با توجه به جایگاه دوربین‌ها، سوژه‌ها و پس زمینه‌های موجود در دکور، قاب‌های زیر ارائه و استفاده شد:
دوربین ۵ پشت سر مجری قرار داشت و نمای مستقیم دکور را با زوایای باز و بسته ارائه می‌کرد.(شکل۱۳)
دوربین ۶ ، نمای متوسط از مجری برنامه ارائه داده و غیر از شروع برنامه که با حرکت Zoom in به این قاب می رسد، دیگر تغییر زاویه نمی‌دهد.(شکل۱۴)
دوربین ۱و ۲، این دو دوربین تصویر متوسط دو نامزد را نمایش می‌داد. هوشمندی در انتخاب لباس، استفاده از رنگ متضاد با پس زمینه باعث شد که در این برنامه کلینتون جلوه بیشتری داشته باشد و از رقیبش بهتر دیده شود. همچنین سایه‌های میکروفون نشانه‌یِ نورپردازی نقطه‌ای و سه جانبه‌ای است که روی چهره نامزدها انجام شده است. ( شکل ۱۵ و ۱۷).
این دو قاب ( شکل ۱۵و ۱۷)، تصاویر اصلی مناظره بود و تا پایان برنامه تغییر اندازه صـورت نـگرفت. اندازه متوسط Medium Shot ، مرکزی بودن سوژه‌ها، نورپردازی پشت سر، استفاده از عدسی با فاصله کانونی بلند(Telephoto Lens) به منظور دستیابی به عمق میدان با وضوح کمتر، به برجسته شدن سوژه‌ها کمک کرده است.
دوربین ۴ و ۳، پشت لته پرچم در چپ و راست دکور مخفی است و با توجه به اینکه روی سه‌پایه چرخدار قرار دارند با کمی جابجایی و تغییر عدسی ، قاب‌های متفاوتی ارائه می دهند.
نماهای این دوربین شامل ( شکل ۱۸):
۱٫ نمای کلینتون از پشت شانه(OTS) ترامپ(دوربین۳) و نمای ترامپ از پشت شانۀ(OTS ) کلینتون(دوربین۴)
۲٫ نمای متوسط تکی کلینتون و ترامپ با پس زمینه آبی– سورمه‌ای
دوربین ۷، در کنار دوربین ۶ و پشت نوار سیاه رنگ قسمت مرکزی دکور مخفی است. قاب‌های متنوعی از زوایه مخالف دوربین ۵ ارائه می‌دهد. هرچند که این قاب ها در حد نماهای کوتاه عکس العملی باقی می مانند اما زوایای متفاوتی و خوشایندی را به بیننده نشان می‌دهند. خاموش شدن نور تماشاگران در ابتدای برنامه و روشن شدن آن در پایان برنامه در همین دوربین اتفاق می افتد.(شکل ۱۹)
دوربین کرین Crane ، این دوربین در ساختار اصلی برنامه جایگاهی نـدارد و قبل از شروع و در پایان برنامه از آن برای گرفتن نمای معرف صحنه و تماشاگران استفاده می‌شود. البته هنگامِ وارد شدن نامزدها به صحنه، زاویه دوربین کرین بر ورود کلینتون تاکید داشت.
۱-نوشته‌ای که در دکور دیده می شود متن اعلامیه استقلال آمریکا است که در سال ۱۷۷۶ توسط توماس جفرسون ایراد شده است.
۲-The Union And The constitution Forever
صفحه ۳ نشریه تخصصی بسامد شماره ۵۷
