نواک سایت تخصصی حوزه برودکست
نوشته های مشابه
یکی از مبهم ترین و غامض‌ترین مفاهیم در حوزه مهندسی برق- انتقال، تفاوت میانِBonding ، Grounding و Earthing است.
واژه Bond در نقش اسمی به معنای رابطه، پیوستگی، ضمانت، زنجیر، پیوند و میثاق آمده است و در نقش فعل، به معنای تضمین یا رهن کردن است.
Bonding به معنای شکل‌گیری رابطه بسیار نزدیک و همچنین اتصال یک ماده به یک سطح است.
Bonding نسبت به Grounding و Earthing واضح‌تر است اما میانِ Grounding و Earthing تفاوت جزئی وجود دارد.
در واقع Grounding و Earthing اصطلاحاتی مختلف برای بیان مفهومی تقریبـاً مشابه هستند.
Ground وEarth در مسیر سیم کشی برق، هدایت‌کننده‌ای (هادی) است کـه امپدانسِ کمی تا زمین برایِ جلوگیری از بروز ولتاژهای خطرناک در تجهیزات دارد.
واژة Ground در نقشِ اسم به معنایِ زمین، خاک، زمینه، پایه، اساس، ملاک و سبب است و در نقش صفت به معنای اساسی آمده است. در نقش فعل، ممنوع کردن یا جلوگیری کردن از پرواز خلبان یـا هواپیما معنا می‌دهد.
واژه Earth در نقش اسم، به معنای زمین واقعی، کره زمین، خاک، سطح زمین، دنیای فانی است و اگر در نقشِ فعل ظاهر شود به‌معنای با خـاک پوشاندن است.
واژة Groundingدر استانداردهای امریکای شمالی استفاده می شود(ANSI,UL,IEEE,NEC).
واژة Earthing به طور معمول در بریتانیا، اروپا و کشورهای مشترک‌المنافع استفاده می‌شود (IEC&IS).
با آنکه Grounding و Earthing اموری ضروری هستنـد که در مورد نحوه کار آنها ایده‌ها و نظرهایی در ذهن داریم اما برای این ایده، مفهـومِ شفاف و روشنی نداریم. ما باید درک کنیم که دو چیز واقعا متفاوت را برای هدفی مشابه به کار می بریم که به Earthing و Grounding مشهور است.
Ground یا Earth برای محافظت در قبالِ جریان‌های نشتی یا باقی‌مانـده در سیستم از طریقِ مسیر با کم‌ترین مقـاومت است.
Earthing مرجع و هدایت‌کننده منابع الکتریکی، به زمین (Earth) است ( به طور معمول با اتصال به میله‌ای که در زمین فرو شده است یـا برخی فلزاتِ دیگر که در تماس مستقیم با زمین هستند).
علاوه بر این، اجزای فلزیِ بدون جریان الکتریکی، در یک سیستم مانندِ کابینت‌ها، محفظه‌ها و سازه‌های فلزی تجهیزات باید به درستی زمین شونـد تـا بین آنها پتانسیل ولتاژ وجود نـداشته باشد. با این حال گاهی در شرایط خاص Bonding، Grounding و Earthing با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند و ایجاد مشکل می‌کننـد.
پیوند یا Bond ، الصاق و اتحادِ الکتریکی میانِ دو ساختارِ فـلـزی به‌عنوانِ مسیری کم امپدانس برای گردشِ جریان الکتریکی بین این دو ساختار است.
Bonding ، ساده است؛ عملیات پیوند دو رسانا یا هادی الکتریکی با یکدیگر است. ممکن است دو سیم، یا یک سیم و یک لوله یا پیوند دو تجهیز با یکدیگر باشد. Bonding باید با اتصال و ارتباط همه بخش های فلزی انجام شود این اتصال نـبـاید به گونه‌ای باشد که در طی کار و عملیات عادی و طبیعیِ تجهیزات و سیستم، جریانی از آن برای یکسان کردن پتانسیل الکتریکی آنها عبور کنند.
Bonding تضمین می‌کند که این دو چیزی که با یکدیگر پیوند داده شده‌اند در پتانسیل الکتریکی یکسان خواهند بود. این بدان معـنـاست که ما باید مطمئن شویم جریان الکتریکی در یک دستگاه یـا بین دو دستگاه برقرار نمی‌شود.
گـردشِ جریان بین دو بدنه پیوند زده شده نمی تواند وجود داشته باشد زیرا آنها دارای پتانسیل یکسان هستند و این بدان معناست که اختلاف پتانسیل بین‌شان صـفـر است.
Bonding ، خودش به تنهایی از هیچ‌چیزی محافظت نمی‌کند. در این شرایط اگر یکی از این بـاکس‌ها زمین شود، انرژی الکتریکی نمی‌تواند وجود داشته باشد. اگر باکسِ زمین‌شده به باکس دیگری پیوند زده شود؛ باکسِ دیگر نیز در پتانسیل الکتریکی صفر است. این عمل، تجهیزات و فرد را با کاهش گردش جریان بینِ قطعات تجهیزات در پتانسیل‌های مختلف محافظت می‌کند.
دلیل اصلی برای Bonding ایمنی پرسنل است؛ به‌طوری‌که اگـر دو قطعه از دستگاهی در یک زمان لمس شونـد- حتی اگر این دو نقطه در پتانسیل متفاوت باشند- شوک الکتریکی دریافت یا وارد نمی‌شود.
اتصال به زمین الکتریکی (electrical earth) برای حصول اطمینان از اینکه تمام رسانا‌ها دارای پتانسیل الکتریکی یکسان هستند به طور گسترده استفاده می‌شود. هنگامی که همه رسانا‌ها در پتانسیل یکسان باشند هیچ تخلیه شارژ نمی‌تواند اتفاق بیافتد.
Bonding و Grounding دو اصطلاح مکمل یکدیگرند، ولی مترادف نیستند. عملکردِ Grounding خوب به Bonding با کیفیت بالا بستگی دارد. در توضیح Bonding در حوزه برودکست یا IT باید به این نکته اشاره کرد که وقتی رک‌های فلزی تجهیزات را سیم کشی می‌کنیم، می‌بایست تجهیزات به هم پیوند داده شوند. تجهیزات به طور معمول با الگوی پیکربندی ستاره پیوند داده شده‌اند. تمامی بخش هایِ فلزی رک‌ها نیاز دارند تا به یکدیگر پیوند زده شود تا افراد و تکنسین‌ها از شوک‌های الکتریکی در امان باشند.
ادامه این مطلب را در قسمت بعد دنبال کنید.
صفحه ۲۰ نشریه تخصصی بسامد شماره ۶۷-۶۸
