نواک سایت تخصصی حوزه برودکست
نوشته های مشابه
سعید آتشین فارغ‌التحصیل کارشناسی تولید و کارشناسی ارشد تهیه‌کنندگی از دانشکده صداوسیما است. وی مدت ۱۷ سال است که در شبکه‌های مختلف خبری سازمان (شبکه خبر، شبکه العالم، پرس‌تی‌وی، هیسپان‌تی‌وی) مشغول به کار است. همچنین کارشناس ارزیابی فرم و عضو کمیته تخصصی کارگردانی سیما میباشد و در نشریه تخصصی بسامد نیز قلم می‌زند.
وی چند سالی است که به عنوان مدرس با اداره کل آموزش سازمان همکاری دارد و دوره‌های آموزشی برای مشاغل کارگردان، تصویربردار، منشی‌صحنه و… برگزار می‌کند. در برنامه‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ مدیر هنری مجموعه تولیدات زنده و ضبطی بوده و سرپرستی تیم کارگردانی را به عهده داشته است.
آتشین به تازگی کتابی با عنوان «قواعد فرم در مصاحبه تلویزیونی» تألیف کرده است. به بهانه انتشار این کتاب گفتگوی مفصلی با او انجام دادیم که به دلیل محدودیت صفحات نشریه خلاصه‌ای از آنها برای انتشار آماده کرده‌ایم.
س : روش گردآوری مطالب دراین کتاب چگونه بود؟
ج : در ابتدا با بررسی منابع مکتوب به زبان اصلی، مطالعاتی در مورد اصول مصاحبه تلویزیونی، روشها و قواعد آن انجام دادم. به دلیل کمبود و حتی نبود منابع کافی در این زمینه به بررسی‌های میدانی و مشاهده‌ای در نمونه‌های مختلف مصاحبه‌ها در رسانه‌های خارجی پرداختم و با استخراج هر نکته سعی کردم طرحی یا عکسی برای فهم بهتر مطلب بیابم یا تولید کنم. به سایت‌های آموزش تلویزیون، جزوات و منابع آموزشی برخی دانشگاه‌های معتبر رسانه در سطح بین‌المللی سر زدم و حتی از ویدئوهای آموزشی موجود در یوتیوب بهره بردم. بنابراین مدت زمانی بیش از ۶ سال در حال گردآوری، ترجمه، استخراج، دسته‌بندی و در نهایت تولید مطالب آموزشی در حوزه فرم مصاحبه بودم.
به بیان دیگر این کتاب ماحصل مطالعات و تجربیات من طی دو دهه فعالیت در بخشهای مختلف تلویزیون است. تجربیاتی که بیشتر در سالهای خدمت در شبکه های خبری بدست آمده (که هنوز هم ادامه دارد) و در پروژه های تولیدی در بوته عمل پرورده شده اند. تألیف متن این کتاب از سال ۱۳۹۳ آغاز شد اما به دلیل مشغله های کاری، در نگارش آن وقفه هایی ناخواسته ایجاد گردید و در نهایت در سال ۱۳۹۸ به انجام رسید. گردآوری مطالب و دسته بندی آنها براساس تجربیات عملی، دستاوردهای تدریس در دوره های اداره کل آموزش سیما، پژوهش در متون آموزشی مکتوب و مجازی، استفاده از تکنیک مهندسی معکوس برای استخراج برخی قواعد با بررسی صدها ساعت از تولیدات جهانی و… صورت گرفته است.
س: کتاب شامل چه بخشهایی است؟
ج: این کتاب در سه فصل همراه با یک مؤخره تألیف شده است. در فصل اول به سبک های مختلف مصاحبه پرداخته‌ام و زیبایی‌شناسی قاب مصاحبه را به تفصیل بیان کرده‌ام. قواعد میزانسن و دکوپاژ هرکدام از روشهای مصاحبه را شرح داده‌ام و مطالب را طرحها و عکسهای مکمل آراسته‌ام. فصل دوم را به تأثیر نور در مصاحبه یعنی تکنیک نورپردازی چهره سوژه (مصاحبه شونده) و ابزارهای کمکی در نورپردازی مصاحبه اختصاص داده ام. در فصل سوم به تأثیر بی به دلیل صدا در مصاحبه و شناخت ابزار صدابرداری مصاحبه پرداخته‌ام و در صفحات پایانی کتاب نیز توصیه‌هایی برای اجرا و ضبط مصاحبه ارائه کرده‌ام.
س: چرا روی این موضوع (مصاحبه) تمرکز کرده‌اید؟
ج: تمرکز کلی من روی برنامه‌های گفتگو محور بود و مصاحبه به عنوان یکی از ساختارهای گفتگو محور این پتانسل را داشت که به صورت جداگانه مورد بررسی و موشکافی در قواعد فرم قرار گیرد. نواقص و خطاهای بسیار در تولید مصاحبه‌های تلویزیونی (مستند و خبری) که افت ارزش کیفی این تولیدات را به همراه دارد و به تبع آن فُرم رسانه ملی را در سطحی پایین تر از تراز استاندارهای جهانی قرار می‌دهد، به علاوه کمبود (نبود) منابع آموزشی مناسب، تألیف متون آموزشی در این زمینه را ضروری می‌سازد و من در حد بضاعت خودم تلاش کردم تا بخشی از این کمبود را جبران کنم.
س: مخاطبان شما چه کسانی هستند ؟
ج: مطالب موجود در این کتاب را به صورت ارائه پاورپوینت در دوره‌های آموزشی کارگردانان و تصویربرداران سیما همچنین باشگاه خبرنگاران جوان ارائه داده‌ام و در این جلسات بود که به عمق ضعف‌های آموزشی و مهارتی برنامه‌سازان این حوزه پی بردم. به نظرم می‌رسد این کتاب در درجه اول یک نیاز اصلی برای تصویربرداران و خبرنگاران حوزه خبر میباشد. همچنین در هر کدام از تولیدات تلویزیونی که مصاحبه بخشی از ساختار برنامه باشد مطالب موجود در این کتاب می‌تواند به عنوان یک مرجع ساختاری مورد استفاده قرار گیرد. همچنین دانشجویان رشته‌های کارگردانی و تهیه‌کنندگی تلویزیون و حتی دانشجویان رشته‌های ارتباطات و خبرنگاری نیز می‌توانند نکات بسیاری از محتوای کتاب دریافت کنند.
س: تألیف‌های بعدی وکارهای آموزشی شما چه خواهد بود؟
ج: همانطور که اشاره کردم این کتاب بخشی از قواعد ساختاری برنامه‌های گفتگومحور را در بر می‌گیرد. بنابراین جلد دوم این کتاب به بررسی قواعد کارگردانی سایر ساختارهای قابل تعریف در گونه گفتگو محور (گفتگو، سخنرانی، کلاس درس، کنفرانس، پیام ویدئویی، مناظره و…) خواهد پرداخت که مقدمات تألیف آن آماده شده است. دغدغه دیگر من دسته‌بندی و تألیف قواعد کارگردانی مسابقات ورزشی است. به قواعد برخی رشته‌های ورزشی بصورت مقالات جداگانه در نشریه بسامد پرداخته‌ام. که با تجمیع این مطالب و افزودن برخی رشته‌های دیگر می‌تواند به عنوان یک منبع آموزشی منتشر شود. و همچنان به طراحی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای مشاغل حوزه کارگردانی (کارگردان، تصویربردار، منشی‌صحنه و مدیرصحنه) ادامه خواهم داد. البته به شرط ادامه حیات!
و نکته پایانی
تلویزیون ما نیازمند آموزش است. تلویزیون ما تشنه ی قاعده مند شدن است. تلویزیون ما منتظر راهبری مدیران و تصمیم‌گیرانی است که فرزند این رسانه و دغدغه‌مند بیداری، رشد و بلوغ آن باشند. تلویزیون ما آدم های متخصص و تجربه‌مند، زیاد دارد.
صفحه ۴ نشریه تخصصی بسامد شماره ۱۱۴
