چند سال پیش مصاحبه مفصلی با آقای دکتر حسن نجفی سولاری کرده بودم. موضوع آن نحوه بنیان گذاری مرکز تولید و فنی سیما بود. در آن مصاحبه ایشان خود را مدیون افراد بزرگی می دانست که اوایل انقلاب بدون هیچ چشم داشتی دانش خود را در اختیار دیگران گذاشته بودند. از افرادی مانند زنده یاد درویش زاده و همسرشان سرکار خانم علی زاده، زنده یاد سپاهی، دکتر جواد ظهیری و زنده یاد علی اصغر آزادان به عنوان استادان خود نام بردند. یکی از این افراد بزرگ که با اندوه فراوان از او یاد کردند زنده یاد ابوالفضل عالی بود. می گفتند در حوزه گرافيك كسي را داشتيم به اسم آقاي ابوالفضل عالي كه واقعاً نخبه گرافيك بود و بعد در يك تصادف به رحمت خدا رفت. او منشأ تحولات بزرگی در گرافیک و البته تلویزیون بود که خیلی زود او را از دست دادیم. اما ابوالفضل عالی که بود؟
ابوالفضل عالي، نقاش و گرافيست متولد ۱۳۳۴ در تهران ، از فارغالتحصيلان ممتاز گرافيك از دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران بود. پس از پيروزي انقلاب، عالي فعاليت جدي خود را در عرصه گرافيك آغاز كرد و در اين مسير در پايگاههاي مختلف حضور يافت. اما درنهايت با پيوستن به جريان نوپاي هنرمندان انقلابي در حوزه هنري و راهاندازي واحد گرافيك، كار خود را درعرصه گرافيك انقلاب اسلامي به طور متمركز ادامه داد كه از اين رو عالي را ميتوان در زمره بنيانگذاران حوزه هنري به شمار آورد.
در آن زمان هنر گرافیک چندان شناخته شده نبود و او از جمله کسانی بود که توانست مردم را با این هنر آشنا کند. او با سمت هایی که در سازمان صدا و سیما داشت، پایه گذار فصل جدیدی در گرافیک تلویزیونی بود که در زمان خود حرکتی تحول ساز محسوب می شد. مسئول گروه تجسمي دانشكدة صدا و سيما، مسئول بخش گرافيك شبكة دوم تلويزيون، همكاری با واحد تجسمی حوزة هنري سازمان تبليغات اسلامي، عضو هيات علمي دانشگاه هنر از جمله سمت های او بود. همچنین تدریس در دانشگاه هاي تهران، عضويت در شوراي تخصصي تأليف كتابهاي درسي رشته هنر در آموزش و پرورش، تدریس در موسسه سوره و دانشكده صدا و سيما و آموزش جمع زیادی از هنرجویان که خود قدم هایی را برای رشد و گسترش گرافیک تلویزیونی برداشتند، از خدمات اوست. ابوالفضل عالي با حضور در كانون نهضت فرهنگ اسلامي از بنيانگذاران شاخه تجسمي موزه انديشه و هنر اسلامي نيز به حساب مي آيد. او در سال ۱۳۵۸ در نمايشگاه جمعي حوزة انديشه و هنر اسلامي شركت نمود و پس از آن در نمايشگاه جمعي پوستر موزة هنرهاي معاصر در سال ۱۳۶۰، نمايشگاه هفتة فرهنگي ايران در پاريس به همت سازمان يونسكو در سال ۱۳۶۳، نمايشگاه جمعي خانة سوره، نمايشگاه هنر گرافيك ايران در كراچي و نمايشگاه خانة سوره از كارهاي گرافيك و عكس و پوستر در سال ۱۳۶۴ حضور يافت.
عالی جسورانه کارهایی کرد که شاید در زمان خود نوعی تابوشکنی بود. به عنوان نمونه استفاده از رنگهای جذاب و زیبا که مغایر با محتوای جنگ بود، یکی از ویژگیهای آثار او است که در کنار نمادها و تمثیلهایی از جنگ و هنر اسلامی همچون اسلیمیها که در فضایی خیالی ارائه میشد، رمز موفقیت ابوالفضل عالی است. طراحی پوستر، به ویژه در دوران دفاع مقدس، از کارهای فرهنگی و هنری تأثیرگذار بود و عالی در این زمینه از پیشگامان بود. شکل دهی ذائقه مخاطب عام را باید مدیون تلاش هنرمندانی دانست که با درک موقعیت از یک سو و شناخت درست عناصر هنری از سوی دیگر، تأثیر اجتماعی خود را به نمایش می گذارند.
مجموعه کارهای ابوالفضل عالی در کتابی منتشر شده و ماندگار شده است. دریغ که عمر او کوتاه بود و بیش از ۴۲ بهار را به خود ندید. امروز نیز رسانه تلویزیون، نیازمند درک ارزش هنر گرافیک تلویزیونی است. حوزه ای مهم در این رسانه، که در اثر توجه افراطی به محتوا، مغفول مانده است. یادش گرامی باد.
صفحه ۱۰،نشریه تخصصی بسامد شماره ۱۳۲