نواک سایت تخصصی حوزه برودکست
همواره یکی از عناصر مهم در ساخت هر برنامه رادیویی و تلویزیونی توجه به محتوای آن برنامه است و محتوای با کیفیت و قابل تامل هم از دل پژوهش بدست می آید . حضور پژوهشگر در ساخت هر برنامه ای به ویژه برنامه های تلویزیونی ، از اهمیت بالایی بر خوردار است. تا جایی که می توان یکی از دلایل شکست برنامه ها را نبود پژوهشگری توانا در ساخت برنامه دانست . پس اگر می خواهیم به توفیقاتی در برنامه سازی دست یابیم و مخاطب گریز پای را همراه خود کنیم ، ناگزیر باید به سمت پژوهش برویم.
بهتر است نگاهی به ۲ واژه پژوهش و تحقیق داشته باشیم و تفاوت اصلی این دو واژه را بررسی کنیم :
پژوهش از مصدر پژوهیدن به معنای جست و جو ، بازجست ، تفحص و اختصاصاً جست و جوی علمی آمده است و بر عمل پژوهیدن و پی جویی دلالت دارد .
در انگلیسی Research به معنای بررسی همه جانبه چیزی و جست و جو برای دستیابی به اطلاعات و کوشش در فهمیدن نکته ای با اعمال روش های عینی و تکرار شدنی است .
معادل عربی پژوهش ، تحقیق است به معنای به کنه مطلب رسیدن و واقعیت چیزی را به دست آوردن است .
اگر چه واژه ی Research به هر دو معنای تحقیق و پژوهش به کار می رود ، اما به نظر می رسد واژه ی Investigation به معنای تحقیق نزدیک تر باشد. به ویژه آنکه این واژه پژوهش را در حوزه ریاضیات ، فلسفه و حقوق و قضا تعریف می کند .
از این رو شاید بتوان پژوهش یا Research را بیشتر ناظر بر فرآیند جست و جوی بیرونی و تحقیق را ناظر بر جست و جوی ذهنی و درونی معنا کرد .
با توجه به تعریف فوق و مرزبندی علمی مشخص شده ، در برنامه سازی رادیویی و تلویزیونی بیشتر واژه پژوهش به کار می رود .
از نظر جان دیویی : پژوهش فرآیند جست و جوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است .
آرتور آسابرگر : پژوهش را نوعی بازی می انگارد که همه در زندگی روزمره درگیر آن هستیم. او دو عنصر کشف و هیجان را لازمه این بازی می داند و آن را فعالیتی می خواند که منجر به کشف راه های یافتن پاسخ به پرسش ها می شود .
اینا برتراند و پیتر هاگز : پژوهش فراتر از طرح سؤال و یافتن پاسخ های آن است. پژوهش مستلزم بررسی نظام مندی است که به وسیله پرسش های ساخت یافته ، تولید اطلاعات جدید و ارزیابی اطلاعات قبلی، سامان می یابد .
با توجه به تعاریف فوق ، پژوهش گستره ای به وسعت کشف حقیقت تا مشخص کردن یک موقعیت نامعین وبازی قاعده مند را در بر می گیرد .
و اما روش های پژوهش کیفی مانند مشاهده میدانی، مصاحبه عمیق، گروه های متمرکز، مطالعه موردی و تحلیل محتوا بیشترین کاربرد در پژوهش برنامه ای و تولید تلویزیونی را دارند .
اگر بخواهیم نگاه کلی به پژوهش رسانه ای داشته باشیم می توانیم به ۳ موضوع کلی اشاره کنیم :
۱-پژوهش های علمی درباره خود رسانه ، ماهیت وکارکرد آن .
۲-پژوهش های تجاری درباره رسانه که به فعالیت های بازاریابی وبازرگانی رسانه ای می پردازد .
۳-پژوهش های حرفه ای که دراقع همان پژوهش برای تولید محتوا و برنامه است .
اما از زاویه ای دیگر می توان پژوهش در حیطه رسانه را به سه حوزه عمده مخاطب (اندازه گیری میزان و کیفیت استفاده از رسانه ها ، چگونگی واکنش های عاطفی ، شناختی و
رفتاری )، سازمان رسانه ای (سیاست ها، قوانین و خط مشی برنامه ریزی تشکیلات و قوانین، سیستم های جذب، رابطه دولت و سازمان و مالکیت رسانه) و محصول یا متون رسانه ای
(مبین نگاه رسانه به مخاطب نمایانگر سازمان رسانه ای ) تقسیم کرد .در پژوهش برنامه ای اصولاً نمی توان یک سبک وسیاق مشخص را برای پژوهش در نظر گرفت. این پژوهش را
می توان سناریو یا تصویر نامه در نظر گرفت و به سه دسته تقسیم شده است :
۱-پژوهش برای تولید برنامه که طی آن هدف و نوع برنامه و اطلاعات مورد نیاز برای طراحی برنامه در اختیار گروه وشبکه قرار می گیرد .
۲-ارزشیابی مرحله ای که بر ارزشیابی حین تولید وقبل از پخش تاکید دارد .
۳-پژوهش کاربردی که در واقع به تأمین محتوای برنامه می پردازد .
تعریف پژوهش برنامه ای:
در نظام نامه جامع تحقیقات آمده است : پژوهشی است که به منظور تولید و ساخت برنامه ای مشخص انجام شود و مستقیماً قابلیت تبدیل به متن و محتوای برنامه را دارد . در حقیقت پژوهش برنامه ای شاخه از پژوهش بر مبنای هدف است نه روش و ماهیتاً برمبنای گردآوری اطلاعات و منابع مکتوب ، صوتی و تصویری است .
به بیانی دیگر پژوهش برنامه ای مستندات در باره موضوع برنامه (محتوای جوهره ) و مستندات مورد نیاز برای قواعد برنامه سازی ( محتوای بستر) است. محتوای جوهره، اطلاعات یا مستندات در باره موضوع برنامه ( تحقیق آکادمیک ) و محتوای بستر، مستنداتی که برای ساختار یک برنامه تلویزیونی مورد نیاز است و در تحقیق آکادمیک کاربرد ندارد را در اختیار برنامه ساز قرار می دهد.
سطوح پژوهشی :
کتی چیتر نویسنده کتاب تحقیق برای تولیدات رسانه ای می نویسد : سطوح پژوهشی دارای ۳ مرحله است. در مرحله اول پژوهش گر متون مورد نظر را می خواند و از آرشیو صوتی وتصویری بهره می برد. در مرحله دوم با صاحب نظران و پژوهش گران به صورت حضوری، تلفنی یا اینترنتی گفت و گو می کند و در مرحله سوم از طریق مشاهده مستقیم و مشارکت در فعالیت ها کسب تجربه می کند و حاصل تجربیات و گرد آوری اطلاعات را به بخش های مختلف یک برنامه رادیویی یا تلویزیونی تزریق می کند.
توانایی و قابلیت پژوهش گر برنامه ای :
اطلاعات کافی نسبت به امور جاری و رسانه، توانایی بر قراری ارتباط و قابلیت کارگروهی، ذهن جست و جوگر و علاقه مند،
قدرت داوری در درستی و یا نادرستی اطلاعات، انعطاف پذیری و ابتکار، مهارت های نوشتاری، ویژگی های شخصیتی( شجاعت، رقابت، نظم و …)
شرح وظایف پژوهش گر برنامه ای :
– جمع آوری محتوای برنامه و توجه به مسائل حاشیه ای و جذاب
-تهیه گزارش تحقیق برای تهیه کننده و کارگردان
-انتخاب افراد مناسب برای شرکت در برنامه های غیر نمایشی
-انتخاب مکان های مناسب برای تصویر برداری به ویژه در سریال های تاریخی و مستندهای خاص
-آماده سازی افراد( شرکت کنندگان و کارشناسان برای حضور راحت در مقابل دوربین)
– در برنامه های مبتنی بر اجرا و بدون حضور نویسنده، برخی از محققان در جایگاه سوژه یاب و یا گردآورنده منابع صوتی و بصری به ایفای نقش می پردازند .
مبنای تقسیم بندی پژوهشگران چیست ؟
آیا همه پژوهش گران برنامه ای باید بتوانند به همه برنامه ها خدمت پژوهشی ارائه دهند؟ مهم ترین تمایز بین پژوهش گران، نوع مخاطب است. یعنی بر حسب این که به یک برنامه چگونه نگاه می کند و برای مثال این که آیا از آن به عنوان سرگرمی یا تأثیر بخشی جدی تر بهره می برد، کار پژوهش گران متفاوت می شود .
تقسیم بندی پژوهش گران بر اساس نوع برنامه هم یکی دیگر از انواع تقسیم بندی است. برنامه های نمایشی، غیر نمایشی، ترکیبی و زنده. دامنه انتظار مخاطب برنامه، نوع برنامه و هدف برنامه نیز می تواند ملاکی برای تقسیم بندی پژوهش گران برنامه ای باشد .
فرآیند پژوهش برنامه ای :
آغاز پژوهش :
با پذیرفته شدن یک ایده یا طرح پیشنهادی و به دنبال تصمیم گیری درباره شیوه های تحقق آن، پژوهش عملاً آغاز می شود . پژوهش گر باید بتواند به سرعت، برنامه ای را که با آن کار
می کند بشناسد، طبیعت و اهداف آن را دریابد و پژوهش خود را با آنها متناسب سازد .او باید نتایج، مشکلات و پیامدهای برنامه را به شکلی مدبرانه پیش بینی و در این خصوص ، با دیگر اعضای گروه تولید، مذاکره کند. پژوهش گر باید مطمئن شود، تصورش با تهیه کننده درباره برنامه یکی است .
ثبت وقایع :
تدارک پوشه یا زونکن خاص برای بایگانی موارد زیر :
- فهرست تماس ها
- یاداشت های تایپ و دسته بندی شده
- کپی مطالب مندرج در روزنامه ها، کتب، نشریات، آگهی ها و مکاتبات
- نوشته های مرتبط با مواد آرشیوی و وسایل صحنه
- برنامه ریزی های تولید
روش های پژوهش :
- مطالعه سریع یا تند خوانی( منابع چاپ شده یا الکترونیکی) – منابع اطلاعاتی هم شامل مستندات مؤسسات دولتی، ملی و محلی ، انجمن هاب علمی – تخصصی، انجمن های صنفی و گروه های فشار، دانشگاهی و اینترنتی است.
- نگاه کردن، گوش دادن ( به موارد ضبط شده سمعی – بصری )
- گفت و گو ( تلفنی یا ارتباط چهره به چهره )
- سفارش بررسی یا نظرسنجی ( تفکر مردم درباره ی موضوعی مشخص )
گردآوری اطلاعات :
- پس از شناسایی منابع اطلاعاتی باید به آنها مراجعه کرد. البته این نکته را باید در نظر گرفت که مؤسسه مورد مراجعه، اطلاعات را رایگان در اختیار می گذارد؟
- حین گردآوری اطلاعات باید به چند مورد توجه کرد:
- الف ) کدام منبع معتبرتر است؟
- ب)کدام منابع نظرهای رایج درباره موضوع برنامه را ابراز می کنند و کدامشان نظرهای افراطی و نادری درباره موضوع دارند؟
- در اکثر موارد پژوهش گر در مسیر پژوهش به یافته های جدید می رسد. اما باید برآورد کند که هر کدام از منابع چه حدی از اطلاعات مورد نیاز را تأمین خواهند کرد؟ این اطلاعات چه اندازه اهمیت دارند؟ دسترسی به این اطلاعات چقدر طول می کشد و مستلزم صرف چه هزینه ای است ؟
انباشتن داده ها :
- چنانچه داده ها بررسی و یک جا جمع گردید، نوبت به سازمان دهی داده ها پیش از ارائه آنها به تهیه کننده یا کارگردان است. در این مرحله، تصویر کلی در ذهن پژوهش گر نقش می بندد.
- چگونگی سازمان دهی داده های پژوهش به نوع تولید بستگی دارد. اگر برنامه با افراد زیادی سر و کار دارد، باید داده ها را بر اساس اهمیت شان دسته بندی کرد. در برنامه های رادیویی و تلویزیونی، ممکن است در فاصله اولین تماس با مشارکت کننده و زمان ضبط برنامه اتفاقات زیادی بیفتد مثلاً کسی از مشارکت در تولید، منصرف شود. در این خصوص حتماً باید جانشین او انتخاب شود .
- اگر داده ها در رایانه نگهداری می شوند باید توازن معقولی بین دو حالت زیر برقرار کنید:
- قابلیت دستیابی به یافته ها برای افراد مختلف
- امن نگه داشتن اطلاعات حساس
ارائه یافته های پژوهش :
- در مراحلی ممکن است لازم شود یافته های پژوهش– شفاهی یا نوشتاری – به تهیه کننده یا نویسنده و ویراستار برنامه ارائه شود. پژوهش گر باید یافته های مهم و نحوه استفاده از آنها در موقعیت های مناسب را به آگاهی آنها برساند .
- در گزارش های کتبی یا شفاهی ، باید خلاصه ای از داستان ، فهرست مشارکت کنندگان و آنچه آنان خواهند گفت، مواد آرشیوی، محدودیت زمانی مشارکت کنندگان، هزینه ها و پیش بینی پژوهش گر از چگونگی ابراز وجود آنان در مقابل دوربین ارائه شود .
- در گزارش های شفاهی بهتر است اول کل ماجرا شرح داده شود و بعد جزئیات مطرح گردد و از ابزارهای بصری نیز کمک گرفته شود .
سئوالات اساسی پژوهش در تولید :
۱- موضوع یابی :
- ۱-۱ منابع و راه های دسترسی به موضوعات کدامند ؟
- ۲-۱چه موضوعاتی برای برنامه سازی در حوزه های مختلف مناسبند ؟
۲- تبدیل ایده به دیده :
- ۱-۲ مخاطب برنامه؟
- ۲-۲ شبکه پخش کننده؟
- ۳-۲ زمینه های اجتماعی، فرهنگی، نژادی و آموزشی؟
- ۴-۲مناسب ترین فرم برنامه سازی؟
- ۵-۲زنده یا ضبطی بودن برنامه ؟
- ۶-۲ روش های تولید تلویزیونی بر اساس تکنیک تصویر پردازی ( تک یا چند دوربینه ) و مکان تولید ( استودیویی یا میدانی؟)
- ۷-۲ شرکت کنندگان در برنامه چه کسانی هستند؟ چرا و چگونه باید از آنها استفاده شود ؟
- ۸-۲سؤالاتی که باید مطرح شوند و سؤالاتی که نباید طرح شوند، کدامند ؟
- ۹-۲ زبان بدن چگونه در برنامه سازی به ما کمک می کند ؟
- ۱۰-۲ چه شناختی از مؤسسات، نهادها و انتشاراتی که می توانند کمک کنند، وجود دارد ؟
- ۱۱-۲نویسندگان برنامه چگونه انتخاب می شوند ؟
- ۱۲-۲برای استفاده از کار و هنر کودکان چه تمهیداتی باید اندیشیده شود ؟
۳ –شیوه های اجرا :
۱-۳ شناسایی شیوه های روایت و انتخاب شیوه مناسب
۲-۳شناسایی نحوه استفاده از شرکت کنندگان
۳-۳شیوه های بیان تصویری ( فیلم، عکس، وسایل صحنه )
۴-۳ شیوه های بیان شنیداری ( موسیقی مناسب، جلوه های صوتی،گفتار )
دسته بندی موضوعات پژوهشی در تولید
الف ) موضوعات مربوط به محتوای برنامه :
حیطه گسترده ای از موضوعات علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و … را در بر می گیرد . و معمولاً از ابزار اینترنت بهره گرفته می شود .
ب) موضوعات مربوط به ساختار برنامه :
۱- موضوع یابی
۲-بسط ایده برای تبدیل به برنامه
۳-شیوه های بیان تصویری
۴-عناصر سبکی و …
ج ) شناسایی افراد، سازمان ها و مکان ها :
مشارکت کنندگان، مصاحبه شوندگان، همکاران توانمند برنامه ساز، نویسندگان، کودکان، مؤسسات مرتبط با موضوع برنامه، لوکیشن ها و مکان های مناسب برای ضبط
پژوهش در انتخاب شرکت کنندگان :
ملاک های انتخاب :
- چگونگی رفتار فرد در طول فرآیند انتخاب
- شخصیت فرد
- جنسیت شرکت کننده
- محل سکونت و فاصله با محل تصویربرداری
- چهره و ظاهر، سن و حرفه ی متقاضی
- روحیه و حوصله شخص
- لباس با توجه به نوع برنامه و همراه داشتن لباس اضافی
- قانع کردن سیاستمداران ومسؤلان برای شرکت در برنامه و قراردادن سؤالات کلی در اختیار آنان
- یافتن متخصصان از انجمن ها و نهادهای تخصصی
- اما در کل دلیل موجه حضور مشارکت کننده صلاحیت، تجربه و توانایی است .
- در برنامه های مستند افرادی باید انتخاب شوند که بتوانند زمان بیشتری صرف کنند. مخاطب جذب آنها شود و با آنها احساس همدردی کند و برنامه ساز حق ندارد آگاهانه در گفته های شرکت کنندگان دخل و تصرف نماید. وظیفه برنامه سازان است که شرکت کنندگان را از عواقب برنامه آگاه کنند تا بدانند اگر زندگی آنها تغییر کرد، لزوماً این تغییر در جهت بهتر شدن نخواهد بود .
- کودکان حتماً باید همراه سرپرست در برنامه حضور داشته باشند .درباره لباس کودکان حتماً باید از قبل متذکر شد. چون اغلب بچه ها دوست دارند لباس های نشان دار تجاری بپوشند. هالیوود در استخدام کودکان به عنوان بازیگر، تابع قوانین سنگین و سخت گیرانه ای است .
مصاحبه پژوهشی
مصاحبه پژوهشی به منظور سنجش تناسب شرکت کنندگان و ارزیابی نوع مشارکتی که آنان می توانند در برنامه داشته باشند، انجام می گیرد .این مرحله فرصتی هست برای سنجش واکنش شرکت کنندگان در مقابل دوربین و جلب اعتماد آنان .
لباس، وضعیت بدنی و شیوه رفتار پرسش گر در احساس مشارکت کننده تاثیر گذار است. توجه به میزان پرسش های بسته و استفاده از پرسش های باز حائز اهمیت است .
مراحل مصاحبه : تعارفات و گفت و گوهای روزمره ساده، اطلاعات عینی برای دادن اعتماد به نفس به مصاحبه شونده، مطرح کردن پرسش های اصلی، جلب اعتماد و رضایت خاطر مصاحبه شونده.
اجرای مصاحبه پژوهشی
زبان جسمانی : جمع کردن بدن، فرو رفتن در خود و متقاطع گذاشتن دست ها و در لاک دفاعی قرار گرفتن، فضایی مبتنی بر اعتماد را القاء نمی کند. از طرف دیگر رها شدن روی مبل و رها کردن دست ها و پاها حاکی از راحتی نیست. بلکه نشان از تفوق طلبی است .
تدارک داستانی خوب : باید مصاحبه شونده به سمتی سوق پیدا کند که چارچوب کلی بحث را مطرح کند. البته باید توجه داشت، در این مرحله مشارکت کننده، تمام داستان خود را بازگو نکند. چون معمولاً مردم عادی داستانی را که قبلا حکایت کرده اند، نمی توانند دوباره به همان خوبی روایت کنند .
گوش دادن فعال : این روش هم در برقراری رابطه خوب با مصاحبه شونده و هم برای تضمین درک درست از آنچه او می گوید مفید است. فقط پژوهشگر نباید کلمه یا فکری را القاء کند. بلکه می تواند خلاصه ای از آنچه مشارکت کننده گفته است را برای بازخورد با او در میان بگذارد .
به پایان بردن مصاحبه : نباید بلافاصله پس از مصاحبه، پژوهشگر صحنه را ترک کند و مشارکت کننده بالقوه را در موقعیت سخت رها کند. چون مصاحبه شونده در این حال مردد است که نکند زیاد حرف زده باشم؟ یا چیز نادرستی گفته ام ؟ و … او باید احساس امنیت و اعتماد کند و در انتهای مصاحبه با پرداختن به مسائل روزمره اوضاع را عادی ببیند. در پایان پژوهش گر باید از دردسترس بودن مشارکت کننده برای مراجعه مجدد جهت ضبط نهایی، اطمینان حاصل کند .
تصاویر، عکس ها و تکه فیلم ها :
به عنوان مثال، تکه فیلم های خبری، عکس های یک هنرپیشه زن پا به سن گذاشته، عکس های خانوادگی یا قسمت های کوتاه از فیلم های سرگرم کننده، منابع تصویری پژوهش گر محسوب می شوند. مهم ترین مسأله که باید در اینجا مد نظر قرار گیرد، حق امتیاز است. چیزی که قصد دارید در برنامه از آن استفاده کنید، ممکن است کسی خود را مالک قانونی آن بداند .
هزینه پخش دوباره یک اثر بستگی به تعداد مخاطبان ، شبکه و منطقه پخش کننده و تعداد پخش دارد .
منبع اصلی نگهداری عکس ها و تصاویر، کتابخانه ها ومؤسسات عکاسی هستند.
پژوهش گرانی که با مجموعه های عکس وتصاویر نفیس کار می کنند، باید برنامه ریزی دقیقی برای حفظ اثر و برگشت سالم آن ها داشته باشند. نام مؤسسه ای که عکس ها از آنجا تهیه می شوند، باید در پایان برنامه ذکر گردد.
در کشورهایی که قانون کپی رایت رعایت می شود، برنامه هایی که بر اساس فیلم های یا برنامه های آرشیوی قدیمی ساخته می شوند، هم از جهت تحقیق و هم حق امتیاز فیلم ها و برنامه های قدیمی، بسیار پر هزینه هستند .
دستور کار بی بی سی برای کسی که بخواهد قطعه کوتاه نمایشی از برنامه دیگر بی بی سی استفاده کند این است: اگر قطعه فیلم یا برنامه کمتر از ۴ دقیقه باشد، گرفتن رضایت نامه نیاز نیست. ولی اگر مجری یا برنامه خاص باشد، مدت زمان به ۲ دقیقه کاهش می یابد. اگر قطعه برنامه، برای نقد یا استهزاء بازی هنرمندان پخش شود، نیاز به اخذ رضایت نامه از بازیگران است .
پیدا کردن موقعیت برای تولید برنامه (مکان یابی):
تولید هر برنامه با مسائل خاص خود همراه است. در مکان یابی، توانایی پیش بینی و در صورت امکان، پیشگیری از بروز مشکلات ، مفید ترین مهارت پژوهش گر است .
هنگام گردآوری اطلاعات و ارزیابی شرکت کنندگان در برنامه، باید به مکان ضبط برنامه هم فکر کرد. گاهی داستان و قالب برنامه، مکان ضبط را تعیین و مشخص می کند که آیا برنامه استودیویی است یا در فضای بیرونی شکل می گیرد ؟
اطلاعات مکان، از ۲ طریق تأمین می شود :
۱- مردم ( کسانی که در آن مکان هستند یا قبلاً از آن مکان استفاده کرده اند.)
۲-اسناد ( از قبیل نقشه ها، طرح ها، عکس ها و اطلاعات کلی تهیه شده برای تولیدات قبلی )
البته این اطلاعات، جایگزین دیدن مکان از نزدیک نمی شود .
مهم ترین ملاحظات عملی مرتبط با مکان ضبط برنامه :
- ضبط برنامه استودیویی است یا میدانی
- مجوز و مالکان مکان
- امکانات( موجود و امکاناتی که باید اضافه شوند. )
- قراردادها ( استفاده از مکان، مشروط به رعایت چه قواعدی است ؟ )
- وضعیت نور و صدا و آب و هوا
- تأمین و تجهیزات انرژی به ویژه برق
- دسترسی به پارکینگ، هتل، رستوران، آتش نشانی، پلیس و …
- ارزیابی استودیوها( ارتفاع استودیوها، وسایل نورپردازی، دکور و وسایل صحنه، تعداد دوربین ها، تجهیزات حرکتی، آکوستیک صدا، جایگاه تماشاگران، اتاق های تمرین و گریم، سلامت و امنیت و …)
نقش پژوهشگر درانتخاب موسیقی
- یکی از کارهای لذت بخش و در عین حال مأیوس کننده، انتخاب موسیقی برای روح بخشیدن به صحنه های بی رمق و جان دادن به فضای صحنه است.
- این فرآیند نیازمند انتخاب تعدادی موسیقی است که پژوهش گر قبلاً آنها را گوش کرده و فهرستی از آنان برای تدوین تهیه نموده است
- در مواردی تهیه کننده، تدوین گر و کارگردان هر کدام به نوبه ی خود در مورد انتخاب موسیقی پیشنهادهایی دارند . در این گونه مواقع پژوهش گر تنها وظیفه تدارک موسیقی را بر عهده دارد.
- برش یا تدوین موسیقی توسط تدوین گر باید با اجازه صاحب اثر باشد.
- اگر برای استفاده از تم شاخص یک آهنگ در برنامه ای توافقی صورت گرفته باشد، استفاده از آن در برنامه های دیگر، نیاز به جلب رضایت دارنده حق امتیاز آن آهنگ دارد.
- پژوهش گر باید طبق فهرست زیر عمل کند تا مطمئن شود که روند کار به درستی صورت گرفته است:
- چند نفر در گروه حاضرند؟ اسامی افراد؟
- هر یک از اعضای گروه چه سازی می نوازند؟
- ترتیب قرار گرفتن اعضای ارکستر
- اجرای زنده یا پلی بک؟
- نظارت بر اشعار آواز و ترانه
- در اختیار داشتن فهرست وسائل همراه گروه
- فهرست اسامی عوامل نصب وسایل ارکستر و همراهان دیگر
- زمان ضبط برنامه و ترتیب ضبط
- زمان پایان کار
نقش پژوهش گر در هنگام ضبط برنامه :
در این مرحله بخش اعظم کار پژوهش به انتها رسیده است و نقش پژوهش گر در مرحله ضبط، نظارت بر آنچه واقع می شود، خواهد بود .
اهم وظایف او در هنگام ضبط برنامه
–وارسی نوشته ها، مواد و منابع: ( املای نام افراد و سازمان ها، فهرست نام مشارکت کنندگان، استفاده از تصاویر اینسرتی و Broll ، اطمینان از وجود لوازم صحنه و … )
–توجیه مجری ها: ( پیش زمینه داستان و ماجرا، شرح حال مشارکت کنندگان در برنامه و دلیل دعوت، نکات تولیدی آیتم ها و …)
–رسیدگی به مشارکت کنندگان و ایجاد آمادگی ذهنی برای آنان: شامل آشنایی مشارکت کنندگان با فضای استودیو و ضبط برنامه و نحوه کار هر کدام از عوامل، توجه به ایمنی مشارکت کنندگان
کار کردن با کودکان: حداکثر زمان مجاز برای حضور در مکان استودیو برای سن زیر ۲ سال ۳ ساعت، ۲ تا ۵ سال ۵ ساعت، ۵ تا ۹ سال، ۵ تا ۷ ساعت و ۹ تا ۱۳ سال ۸ ساعت و حداکثر طول مجاز برای اجرای مداوم زیر ۲ سال ۲۰ دقیقه، ۲ تا ۵ سال ۳۰ دقیقه، ۵ تا ۹ سال ۴۵ دقیقه و ۹ تا ۱۳ سال ۱ ساعت است .
رفتار با مردم : تصویربرداری معمولاً باعث تجمع افراد و به ویژه کودکان و نوجوانان می شود. پژوهش گر باید بتواند مردم را آرام کند و درباره آنچه قرار است اتفاق بیفتد به آنان توضیح دهد.
نظارت بر مصاحبه ها : قرار گرفتن مصاحبه شونده ها در برابر دوربین به معنای پایان گرفتن مسئولیت پژوهش گر نیست. گاهی مشارکت کننده دچار اشتباه می شود. به ویژه اگر برنامه زنده باشد. در این گونه مواقع، پژوهش گر می تواند موارد اصلاحی یا پرسش مجدد را به تهیه کننده بگوید و او هم در گوشی با مجری در میان بگذارد .
منابع :
تحقیق در رسانه های جمعی ، راجر دی ویمر، جوزف آردومینیک، ترجمه کاووس سید امامی، انتشارات سروش
روش تحقیق در هنر، بصری سازی پژوهش،کرول گری و جولین ملینز، ترجمه طاهر رضا زاده، انشارات فرهنگستان هنر
روش های پژوهش در رسانه ها و ارتباطات، آرتور آسابرگر، ترجمه احسان شاه قاسمی و محمد رضا نیرو، انتشارات جهاد دانشگاهی
شیوه تحقیق در رادیو و تلویزیون، آدل آم، ترجمه محمد رضا پاسدار، انتشارات دانشگاه صداوسیما
راهنمای تحقیق تولیدات تلویزیونی، کتی چتر، ترجمه عبدالله گیویان، انتشارات دانشگاه صداوسیما
تأملی بر پژوهش در تلویزیون با تأکید بر پژوهش برنامه ای، الهه ، انتشارات اداره کل پژوهش های سیما
Ballantyne james(ed)(2001) Researcher’s guide to british film and television collection british Universities and video Councile
صفحه ۳،نشریه تخصصی بسامد شماره ۱۳۱
