نواک سایت تخصصی حوزه برودکست
نوشته های مشابه
در بخش اول از پیشنهاد حذف دوربین شماره سه، دوربین وسطِ زمین (Center Camera) و کنار خط طولی گفتیم. در این بخش ادلة دیگر برای لزوم حذف این دوربین را بیان خواهیم کرد.
شکل 6 دیدار تیم‌های خنت و اندرلخت در لیگ بلژیک را نشان می‌دهد که مانند لیگ هلند، از قرارگیری دوربین سـه در وسط، کنار خط طولی خبری نیست. در محل سابقِ این دوربین، این روزهـا اتاقک داور چهارم و مانیتور کمک داور ویدئویی قرار دارد.
در دیدار برگشت مرحله یک هشتم نهایی لیگ قهرمانان اروپا(چهارشنبه 21 اسفند 98) بینِ تیم‌های لیورپول و آتلتیکو مادردید در آنفلید ورزشگاه خانگی لیورپول، دوربین کلاسیک سه دیگر حضور ندارد و جایش را به مانیتورِ بررسی صحنه ویدئویی (کمک داور ویدئویی) داده است. در این دیدار دو دوربین در فاصله سه متری از نیمکت‌های دو تیم روی پایه – صندلیِ چرخان با لنز تله قرار گرفته بود و دو دوربین هم در دو سمتِ خط طولی به‌صورت پرتابل، تصویربرداری می‌کردندبا توجه به شرایط به‌وجود آمده(مانیتور کمک داور ویدئویی و جلوی لنز دوربین بودنِ داور چهارم، مربیان و حتی گاهی کمک داور اوّل) اگر هم این دوربین در کنار زمین باشد، دیگر نـمی‌تواند مانند گذشته نزدیک یا حداقل همراستا با نیمکت ذخیره تیم‌ها قرار گیرد، زیرا اتاقک داور چهارم و مانیتور داور ویدئویی جایش را گرفته است. از نظر آماری هم تصاویر ارائه شده با این شرایط بسیار کم‌تر شده و کم‌تر هم استفاده می‌شود. به‌طور طبیعی دوربین باید عقب‌تر قرار گیرد یا دقیقاً در وسط زمین نـبـاشد.
در جام‌جهانی 2014 و 2018 این دوربین در طراحی و دوربین‌گذاری در همان محل قرارگیریِ کلاسیک، روی پایه- صندلی چرخانِ قرار می‌گرفت (شکل7). در شروع بازی، لنزِ دوربین به‌سمتِ تونل ورودی بود و قبل از سوت شروع بازی، لنزِ دوربین به‌سمتِ زمین قرار می‌گرفت. اگر به خاطر بیاورید در جام‌جهانی 2018 اتاقک داور چهارم کمی نزدیک به نیمکت سمت چپ در تمامی ورزشگاه‌ها بود. فاصلة تونلِ ورودی تا کنار خط طولیِ زمین بیشتر از مقدار طبیعی ورزشگاه‌های فوتبال در تیم‌های باشگاهی بود.
بنابراین فضای کافی برای مانیتورِ کمک داور ویدئویی وجود داشت. به‌همین دلیل، داور چـهـارم فقط مزاحم جلوی لنز این دوربین بود. در حالی‌که فشردگی فضا در استادیوم بسیاری از باشگاه‌ها این قدرت مانور را از دوربین سـه می‌گیرد.
در بازی‌های آسیایی جـاکـارتا، دوربین سـه در فاصله حداقل چهار متری از خط طولی (touchline) روبرویِ خط وسط زمین قرار داشت (شکل 8). شرح وظایف این دوربین در این مسابقات در جدول 2 ارائه شده است. اگر به محل قرارگیری این دوربین در جدول 2 توجه کنید، بر نزدیک بودنِ این دوربین (دوربین سـه) به خط طولی تاکید شده است. اما به مرور، قوانین و تجهیزات، این دوربین را از لب خط دور و دورتر کرد. اگر به شکل 9 توجه کنید در چیدمان دوربین‌ها برای تمام مسابقات فوتبال المپیک 2020 توکیو دوربین سـه در محل تقریبی‌اش (مطمئنم عقب‌تر) قرار خواهد گرفت و شرح وظایف متفاوت و البته کمتری نسبت به گذشته خواهد داشت.
همان طور که در محدوده و نحوه پوشش این دوربین می‌بینید اگر باشد هم، دیگر آن وظایفِ اسمی و تعریف‌شده سابق را ندارد. دوربین سوپر اسلوموشن است پس به حتم بیشتر تصاویر گرفته شده توسط این دوربین به‌صورت آهسته و بازپخش (Replay) برای مخاطب ارائه می‌شود. لنز بسیار پر قدرت برای نماهای بسته که با این لنز می‌توان تا حدود زیادی از فاصله دور هم داور چهارم و مربیان نزدیک به لنز را از قاب بسته (با زوم زیاد) خارج کرد. اما تعدادی از سوالاتی که دلیل نوشتن این مقاله شد:
الف) اگر دوربین با این ساختار نداشته باشیم؟
ب) اگر لنز با این قدرت و با صندلی چرخان مطمئن وجود نـداشته باشد؟
ج) اگر فشردگی کنار خط طولی زیاد باشد؟
آنچه به‌خاطر دارم از سال 1382 یکی از جدال‌هایِ ناظرانِ سازمان لیگ فوتبال و کارگردان/ تصویربردارانِ سیما در شهرهای مختلف (البته به‌جز تهران) محل استقرار و حرکت دوربین سـه بود. البته حق با ناظرهای سازمان لیگ است، زیرا:
الف) لنزِ دوربین نباید از خط همراستا با نیمکت تیم‌ها و اتاقک داور چهارم جـلـوتـر بیاید.
ب) دوربین سه باید حداقل چهار متر از خط طولی کنار زمین دور باشد.
ج) دوربین باید روی پایه- صندلی چرخانِ با ارتفاع حداکثر یک و نیم متری از کف قرار بگیرد.
از سویی حق با همکارانم در مراکز هم هست (دلیل این دو طرفه به قاضی رفتن را خودم هم نـمی‌دانم، شاید شما تا پایان مقاله متوجه بشوید!) زیرا؛
1) در تقریباً اکثر مراکز پایه- صندلی چرخانِ وجود نـدارد.
2) لنزِ با قدرت زوم حداقل 55 برابری حتی برای «دوربین دو» هم که از ضروریات است، وجود نـدارد.
باید در این مقاله حداقل به‌زعم و ظنم راهکاری ارائه کـنـم؛ اما قبل از آن به عربستان برویم. قطر و امارات متحده عربی از نظر تجهیرات و ارتباط‌های رسانه‌ای دیگر در سطح استانداردی قرار دارند، امّـا به‌نظر می رسد که عـربـسـتان نـیز اسبَش را برای رقابت با این دو کشور زین کرده است. شکل10 از پخشِ تلویزیونیِ دیدار تیم های ضمک و الحزم از لیگ امیر محمد بن سلمان (MSN) گرفته شده‌است. همان‌طور که در شکل 10 می‌بینید فشردگی میانِ مانیتورِ کمک داور ویدئویی، اتاقک داور چهارم و ناظر بازی، نزدیکی نیمکت‌ها به خط مرکزی زمین و داور چهارمی که تمام نود دقیقه ایستاده است، موجب شده که کارگردانِ تلویزیونی عطای دوربینِ کلاسیک سـه را به‌لقایش ببخشد.
در اکثر ورزشگاه‌های متوسط و کوچکِ عربستان همانند شکل 10 به دلیل همین فشردگی، دوربین سه کلاسیک در وسط قرار ندارد.
به این نکته توجه کنید که ورزشگاه‌های کوچک و متوسط عربستان حداقل از نظر فاصله سکوی تماشاگران با نیمکت‌ها یا حتی طول و عرض زمین، در ردة ورزشگاه‌های متوسط و بزرگی قرار می‌گیرد که کشورهای اروپایی نظیرِ هلند، سوئد، بلژیک و فنلاند از آن بهره‌مندند.
به شکل 11 و محلِ قرارگیری مانیتورِ داور وسط (دیدار النصر و الرائد – لیگ عربستان 2020 هفته 22اُم)، برای دیدن خروجی تصویرِ اتاق داور ویدئویی توجه کنید. این مانیتور دقیقا روبروی خط وسط زمین و کنار اتاقکِ داور چهارم و ناظر بازی در جای کلاسیکِ دوربین سـه قرار گرفته است. به محل ایستادن داور چهارم هم توجه کنید؛ تقریباً در کل بازی، کنار زمین بازی چسیبیده به خط وسط، ایستاده بود. دقیقاً مانند لیگ برتر و لیگ یک در ایران. در همین دیدار، دوربین »سه« روی پایه- صندلی چرخانِ با لنز قوی قرار داشت، البته نه در جای کلاسیک خود و البته با کلی مانع برای ارائه تصویر. نکته مهم این‌است که باید تعداد دوربین، لنزها، پایه دوربین، ساختار و ویژگی‌های ورزشگاه و… را در نظر بگیریم و سپس به قرار دادنِ دوربین «سـه» در محلی خارج از جای کلاسیک با این همه مانع، فکر کنیم. شکل 12 تعداد دوربین‌های پوشش‌دهنده این بازیِ بدون تماشاگر (دیدار النصر و الرائد) را نشان می‌دهد. چهارده دوربین دور زمین به علاوه دوربین نمای زیبای ورزشگاه و البته ده میکروفن گان با زاویه بسته، تعداد دوربین و میکروفنی بود که برای این دیدار استفاده شد. فقط چهار دوربین (دوربین یک/ دوربین نمای زیبا/ دو دوربین پرتابل روی استدی‌کم) از پانزده دوربین جانمایی شده برای این بازی لنزِ تله با قدرت بزرگنمایی (زوم) بالا نداشتند. در این شرایط قراردادنِ یک دوربین پشت اتاقک داور چهارم و ارائه تصاویر معدود شاید زیاد مشکل‌سـاز نـباشد.
در تعداد کمی از ورزشگاه‌ها در لیگ فوتبال عربستان، همچنان از دوربین سـه بین دو نیمکت ذخیره‌ها استفاده می‌کنند؛ اما در فاصله‌ای دورتر، با لنزی بسیار قوی(و آنچه من دیدم) تعداد نماهای بسیار کم. مثالی دیگر: در شکلِ13، دوربین روی پایه- صندلی چرخانِ با لنز قوی قرار دارد ولی فاصله‌اش با زمین بیش از «شش متر»است. این دوربین به‌خوبی با وجود لنز بسیار قوی ورود تیم داوری و بازیکنان به زمین از خروجی تونل را به‌تصویر کشید و سپس به‌سرعت به‌سمتِ زمین چمن چرخید. اتفاق جالب در شکل14 در یک فریمِ عکس نشان داده شده است. اتاقکِ متحرک داور چهارم و ناظر بازی، بعد از ورود کامل تیم‌ها به زمین، توسط نیروهای خدمات ورزشگاه دقیقا روبروی خط وسط و حتی کمی جلوتر از راستای نیمکتِ دو تیم قرار گرفت (شکل14). به این ترتیب دید دوربین 3 از سمت چپ و راست کور شد و دیگر آن دوربینِ کلاسیک«سـه»با شرح وظایفِ اصلی‌اش نـمـی‌تواند باشد.
در ایران وضع به‌مراتب بدتر است، چون «لنزِ تله‌ای» وجود نــدارد (به‌جز در دو واحد سیار در تـهـران) که روی «دوربین سـه» نصب شود و این پوشیده شدن قاب تصویر بسیار آزاردهنده‌تـر هم می‌شود. راهکار حل این معضل از دیدگاه نگارنده در شمارة آتی خواهد آمد.
این مطلب ادامه دارد…
