درکنار MSC مؤلفة دیگری به نام (Home Location Register) HLR قرار دارد. HLR پایگاه دادهای است که اطلاعات و پروفایلهای کلیدی کاربران را ذخیره میکند. آنچه در این پایگاه داده از مشخصات و اطلاعات مربوط به کاربران نگهداری میشوند عبارتند از :
- مشخصات فردی کاربر
- سرویسهایی که کاربر از آنها استفاده میکند.
- شماره خط کاربر
- سرویسهایی که کاربر مجاز است از شبکه بگیرد و سرویسهایی که مجاز نیست.
- اطلاعات مربوط بهLocation ) که در شماره قبل درمورد آن توضیح دادیم)
این که کاربر زیر نظر کدام MSC وVLR قرار دارد. درمورد VLR بعداً توضیح خواهیم داد. HLR مشخص میکند، کاربر تحت مدیریت کدام MSC از شبکه سرویس میگیرد.
توجه داشته باشید که کاربر، وقتی با یک اپراتور کار میکند، میتواند MSCهای متعددی داشته باشد. مانند مثالی که در شمارة قبل آوردیم که با مسافرت او از تهران به مشهد از مدیریت MSC تهران به MSC مشهد منتقل میشود و هر دو هم زیر مجموعة اپراتور همراه اول هستند. اما میتواند این شرایط نیز پیش بیاید که حتی کاربر از سلولی که در آن مستقر است هم خارج نشود، ولی میخواهد به کسی زنگ بزند که تحت مدیریت اپراتور دیگری (برای مثال ایرانسل) است.
به هر حال باید در شبکه معلوم باشد که در سلولهایی قرار دارد که تحت پوشش MSC خود کاربر است یا زیر نظر MSC دیگری است. فرض کنید کاربر در شهر مشهد است و از منزل به او تلفن بزنند.
در این صورت دیگر MSC کاربر، دسترسی مستقیم به آنتنهای BTS مشهد ندارد و باید برای برقراری مکالمه به MSC مشهد اطلاع بدهد. زیرا آن MSC است که BTSهای مشهد را کنترل میکند. پس MSC تهران به MSC مشهد میگوید که به BTSهای آنجا اطلاع دهد که گوشی کاربر را صدا بزنند. MSC تهران از کجا بفهمد که کاربر در مشهد است؟ طبق فرآیندی که در شمارة قبل توضیح دادیم این اطلاعات به دست میآید و در HLR نزد MSC تهران ثبت میشود.
مدیریت پروفایل سرویس کاربر نیز تحت کنترل HLR است. سرویسهایی درHLR است که خود کاربر میتواند تغییرشان بدهد. برای مثال تنظیم کردن Call Forwarding (دایورت کردن) از جملة آنهاست. وقتی کاربر این تنظیمات را انجام میدهد، در حقیقت Service Profile خودش را در HLR تغییر میدهد.
مشخصات کاربر مانند اینکه گوشی او چیست؟ شماره خطش کدام است؟ و … نیز در HLR ذخیره میشود. شاید تاکنون امتحان کرده باشید که اگر سیم کارتتان را در گوشی جدیدی قرار دهید، پیغامهایی را دریافت میکنید که چگونه سرویسهای گوشی جدیدتان را ( برای مثال GPRS یا SMS, MMS ) تنظیم کنید. شبکه با تطبیق مشخصات گوشی فعلی با آنچه در HLR ثبت شده متوجه میشود که شما از گوشی جدیدی استفاده میکنید. همچنین از دیگر کارکردهای HLR این است که اطلاعات کاربر را به VLR میدهد.
VLR (Visitor Location Register) :

VLR یا ثبت کنندة محل Visitor پایگاه دادهای شامل اطلاعات گوشیهای کاربرانی است که در حال حاضر در حوزة MSC کاربر قرار دارند. زمانی که کاربر به حوزة MSC دیگری وارد میشود، VLR ای که به آن MSC متصل است، اطلاعات کاربر را از HLR درخواست میکند. در این صورت اگر کاربر بخواهد مکالمهای را برقرار کند، VLR تمام اطلاعات لازم برای برقراری مکالمه را ارائه خواهد داد و لزومیندارد که هر بار این اطلاعات از HLR سوال شود. در یک جمله میتوان گفت VLR یک HLR توزیع شده است و شامل اطلاعات دقیق از محل گوشی است. (شکل1)

فرض کنید که از تهران موقتاً به شیراز برویم و بنابراین MSC شیراز، ما را شناسایی کند. در کنار آن یک VLR قرار دارد که مشخصات ما را از HLR میگیرد و نزد خود، ذخیره میکند. هر چند اپراتورها این مشخصات را در HLRهای مربوط در مراکز اصلی دارند. بنابراین به محض آنکه کاربری در سلولی قرار گرفت و اطلاعات او از HLR گرفته میشود و در VLR آن سلول نگهداری میشود. این فرآیند شامل Roamerها و non-roamerها میشود. Roamer کسی است که از یک شبکه به پوشش شبکة دیگری میرود. برای مثال کاربر به جایی میرود که دیگر همراه اول پوشش ندارد ولی هنوز تحت پوشش ایرانسل قرار دارد. اگر بین همراه اول و ایرانسل قرارداد Roaming وجود داشته باشد، آنگاه کاربر تحت پوشش شبکه خواهد بود. یا کاربر از ایران به کشور دیگری مانند ترکیه میرود. اگر بین همراه اول و اپراتور ترکیه قرارداد منعقد شده باشد، آن کاربر کماکان سرویس موبایل دارد. ولی در آنجا یک Visitor تلقی میشود و VLR آنجا مشخصات او را از HLRاش میگیرد و به صورت موقت به او سرویس داده میشود و البته هزینهها نیز محاسبه میشود و به اپراتور اصلی اعلام و در صورتحساب کاربر لحاظ میشود. (شکل2)